ΤΕΣΤ ΣΤΗ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΤΩΝ ΛΑΤΙΝΙΚΩΝ Β΄ ΛΥΚΕΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΑ 1-7

TEST LECTIO 1-7

Να γράψετε τους τύπους που σας ζητούνται:

Filius: γενική και κλητική ενικού

Oraculum: αιτιατική πληθυντικού

Pennatis calceis: κλητική πληθυντικού

Pericula : γενική ενικού

Ingenium : γενική ενικού

Vir : αιτιατική πληθυντικού

Libri: ονομαστική ενικού

Locis: αιτιατική ενικού και πληθυντικού

Magistrum : ονομαστική ενικού

Civitate :αιτιατική πληθυντικού

Leges : ονομαστική και αφαιρετική ενικού

Mens :γενική και αιτιατική πληθυντικού

Iudices : κλητική ενικού

His verbis : αιτιατική ενικού

Caedem: αφαιρετική ενικού και πληθυντικού

Corpus: γενική ενικού και αφαιρετική πληθυντικού

Plenus: αιτιατική ενικού και στα τρία γένη

Ego: : αφαιρετική ενικού και πληθυντικού

Suus: δοτική πληθυντικού του ίδιου γένους

Ille: γενική και δοτική ενικού του θηλυκού γένους

Aliquid: αιτιατική πληθυντικού και των τριών γενών

Omnis: αφαιρετική ενικού του ίδιου γένους

Is: γενική ενικού και αιτιατική πληθυντικού και στα τρία γένη

Deus: ονομαστική, γενική και αιτιατική πληθυντικού και κλητική ενικού

(50 μονάδες)

Excruciant: α΄ ενικό οριστικής  όλων των χρόνων

Est: γ΄ πληθυντικό οριστικής όλων των χρόνων

Habent: α΄ και β΄ πληθυντικό όλων των χρόνων

Sum: β΄ ενικό οριστικής όλων των χρόνων

Possumus:  β΄ ενικό οριστικής παρατατικού, μέλλοντα και υπερσυντελίκου

Placet: γ΄ πληθυντικό οριστικής μέλλοντα

Iacebat: γ΄ πληθυντικό οριστικής όλων των χρόνων

Stat: β΄ ενικό οριστικής όλων των χρόνων

Nuntiant: α΄ ενικό οριστικής μέλλοντα και συντελεσμένου μέλλοντα

Admonet: γ΄ ενικό οριστικής παρακειμένου

Movet: α΄ πληθυντικό οριστικής παρακειμένου

(50 μονάδες)

Excrucio-avi-atum-are1

Sum-fui-esse

Habeo-habui-habitum-habere2

Possum-potui-posse

Placeo-placui-placitum-placere2

Iaceo-iacui-iacitum-iacere2

Sto-steti-statum-stare

Nuntio-avi-atum-are1

Perpetro-avi-atum-are1

Admoneo-admonui-admonitum-admonere2

Moveo-movi-motum-movere2

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΣΤΟ ΜΟΙΡΟΛΟΓΙ ΤΗΣ ΦΩΚΙΑΣ

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΝΙΓΜΟΥ ΤΗΣ ΑΚΡΙΒΟΥΛΑΣ

Ο Παπαδιαμάντης στήνει το σκηνικό του κεντρικού επεισοδίου με τέτοιο τρόπο, ώστε ο θάνατος που επίκειται να μην αιφνιδιάσει τον αναγνώστη. Προηγούνται, λοιπόν, πολλές αναφορές στο θάνατο και στις διάφορες πτυχές και επιπτώσεις του στη ζωή του ανθρώπου. Έχουμε το μοιρολόγι της γρια-Λούκαινας στην αρχή, το κοιμητήριο (κήπος νεκρών δίπλα σε ζωντανούς), λείψανα στην ακτή (λάφυρα θανάτου δίπλα στους ζωντανούς), αναφορά στο Χάρο, κτλ.

Έτσι, ο θάνατος του κοριτσιού παρουσιάζεται κατά τρόπο όχι αυθαίρετο, ως εξής:

1.      η Ακριβούλα έχει ακολουθήσει τη μάμμη της, για να παίξει δίπλα της στην ακρογιαλιά, όσο εκείνη θα πλένει τα μάλλινά της, χωρίς να έχει γίνει αντιληπτή η απουσία της από τη μητέρα της ή η παρουσία της δίπλα στο κοιμητήριο από τη γιαγιά της ή από το βοσκό

2.      ήδη τη στιγμή που κατηφόριζε η γριά προς την ακτή η νύχτα είχε αρχίσει να ρίχνει το πέπλο της, το οποίο πολύ γρήγορα έπεσε βαρύ

3.      η Ακριβούλα παρασύρεται από το μαγευτικό ήχο της φλογέρας του βοσκού και κάθεται να τον ακούσει. Είναι, ας μην ξεχνάμε, ένα εννιάχρονο παιδί, οπότε η άγνοια του κινδύνου δε φαντάζει παράταιρη, αλλά μάλλον αναμενόμενη για ένα παιδί της ηλικίας της.

4.      η νύχτα είναι σκοτεινή, ασέληνη και συννεφιασμένη, με το φεγγάρι να είναι στη χάση του και τα αστέρια κρυμμένα∙ έτσι, όταν τελειώνει το τραγούδι του βοσκού η μικρή στέκεται αποπροσανατολισμένη και δεν ξέρει προς ποια κατεύθυνση να κινηθεί

5.      αρχίζει την κατάβαση του απότομου μονοπατιού για να πάει να βρει τη γιαγιά της, γιατί αυτή η διαδρομή της φαίνεται η πιο λογική

6.      όταν το μονοπάτι γίνεται απόκρημνο, φωνάζει, αφού διαισθάνεται τον κίνδυνο, αλλά η φωνή της πνίγεται από τους υπόλοιπους ήχους

7.      προσπαθεί να βρει το δρόμο της επιστροφής, αλλά μάταια

8.      όταν στρέφεται πάλι προς τον κατήφορο, γλιστρά και πέφτει

9.      επιπλέον η παγίδευση της γολέτας, που όλη αυτή την ώρα στο παρασκήνιο προσπαθεί να βγει από το λιμάνι και δεν τα καταφέρνει λόγω της άπνοιας προσημαίνει και την  παγίδευση του κοριτσιού

ΤΡΑΓΙΚΗ ΕΙΡΩΝΕΙΑ ΣΤΟ ΜΟΙΡΟΛΟΓΙ

Μια σειρά από τραγικά γεγονότα ή συμπτώσεις καθιστούν ακόμη πιο δραματικό το έργο.

1. ο ήχος της φλογέρας καλύπτει την κραυγή της Ακριβούλας, η οποία έτσι στερείται την έστω και μικρή πιθανότητα να διασωθεί ή να γίνει γρήγορα αντιληπτός ο θάνατός της (η φωνή της ζωής καλύπτει τη φωνή του θανάτου)
2. η γριά διαισθάνεται τον αρνητικό ρόλο του Σουραυλή, όπως τον αποκαλεί, αφού τον χαρακτηρίζει «σημαδιακό κι αταίριαστο». Δεν γνωρίζει όμως ότι η παρουσία του είναι αυτή ουσιαστικά που θα προκαλέσει το θάνατο της μικρής της εγγονής. Το επίθετο «σημαδιακός», λοιπόν, με αυτά τα δεδομένα, αποκτά τραγική διάσταση
3. τα ονόματα που φέρουν οι δύο γυναικείες φιγούρες είναι τραγικά: η Λούκαινα από τη μία είναι μοιραίο να θρηνεί, αφού το όνομά της σχετίζεται με το λατινικό lugeo= θρηνώ, ενώ η Ακριβούλα πεθαίνει χωρίς να αντιληφθεί ς κανείς το θάνατό της. Αλλά πώς ξεφεύγει από την αντίληψη των κοντινών της προσώπων ένα πλάσμα που η ύπαρξή του γι’ αυτούς είναι ακριβή;
4. εξηκολούθει… εξηκολούθει… εξηκολούθει…: η ζωή δε σταματά γύρω∙ όλα κινούνται εντελώς ανεπηρέαστα από ένα τόσο τραγικό συμβάν. Έχει σημειωθεί μια τόσο μεγάλη απώλεια και όμως η αέναη κίνηση της ζωής δεν παύει ούτε δευτερόλεπτο.
5. το θάνατο της μικρής τον αντιλαμβάνεται μόνο η φώκια, την οποία είχε επίσης θέλξει το τραγούδι του βοσκού. Το μόνο ον που αντιλαμβάνεται το θάνατο είναι αυτό που, αφού θρηνήσει το κορίτσι, θα το κάνει «εσπερινό γεύμα» του.

ΤΑ ΔΥΟ ΜΟΙΡΟΛΟΓΙΑ

Το πρώτο μοιρολόγι του κειμένου είναι αυτό της Λούκαινας. Μια γριά που κλαίει για τους νεκρούς της δεν προκαλεί εντύπωση, αφού λόγω της μεγάλης της ηλικίας είναι λογικό να έχει βιώσει απώλειες. Επιπλέον, πολύ συχνό φαινόμενο είναι να κλαιν και να θρηνούν οι άνθρωποι τους νεκρούς τους.

Το δεύτερο μοιρολόγι, αυτό της φώκιας, αποκτά άλλη διάσταση. Ακούγεται αμέσως μετά το θάνατο του παιδιού, όχι με τη χρονική απόσταση που χωρίζει τη Λούκαινα από τους νεκρούς της, αλλά δεν είναι η μόνη αξιοσημείωτη διαφορά. Μια φώκια, ένα ζώο, κι όχι άνθρωπος τραγουδά αυτό το μοιρολόγι. Αυτό το ζωντανό φαίνεται να γνωρίζει καλά τον πόνο και τη θλίψη που κρύβει η ζωή. Η γλώσσα του μοιρολογιού είναι η άφωνος γλώσσα της και όχι η ανθρώπινη. Η ίδια, όμως, η παρουσία της και το τραγούδισμα συνιστούν υπερλογικό και συγχρόνως ποιητικό στοιχείο, αφού από όλα τα θνητά όντα που κινούνται γύρω από το σκηνικό ή μέσα σε αυτό, το θάνατο αντιλαμβάνεται μόνο η φώκια, η οποία δεν αφήνει άκλαυτο το παιδί. Μάλιστα, το κλαίει με πολύ λυρικό τρόπο, αφού η εικόνα που αφήνει στη μνήμη και τη συνείδηση του αναγνώστη για το κορίτσι είναι αυτή μιας θαλάσσιας μορφής που το πάντρεμά της με το Χάρο της δίνει για προικιά κοχύλια και για στεφάνια φύκια.

ΕΠΙΜΥΘΙΟ                                                           

Το μεταφρασμένο από το γέρο ψαρά μοιρολόγι της φώκιας περιέχει ένα πολύ βαθύ νόημα. Η κοπέλα γίνεται ένα με τη θάλασσα, αφού μέσα σε αυτή χάνει τη ζωή της, εκεί συναντιέται με το Χάρο. Αλλά η ειρωνεία είναι ότι ο θρήνος για τους ανθρώπους βαδίζει παράλληλα με τη ζωή, γιατί δεν τελειώνουν ποτέ τα πάθια και οι καημοί του κόσμου.  Αυτή είναι μια τραγική θεώρηση της ζωής, που γίνεται ακόμη πιο τραγική αφού δεν είναι άνθρωπος αυτός που τη διατυπώνει, αλλά ένα άλλο ζωντανό πλάσμα του Θεού. Και αν λάβουμε υπόψη και το γενικευτικό χαρακτήρα της θέσης αυτής, τότε γίνεται διαχρονικό και πανανθρώπινο το μήνυμα που μέσα από το μοιρολόγι περνά στον αναγνώστη του ο αφηγητής.  Κάθε απώλεια είναι μέσα στη ζωή και σίγουρα θα τη ακολουθήσουν και άλλες. Κι η γρια-Λούκαινα στέκει τραγικό πρόσωπο να θρηνεί τους καημούς και τους θανάτους του παρελθόντος, ενώ στο παρόν της ένας ακόμη πιο τραγικός ίσως θάνατος έχει συμβεί, η ίδια μερικώς έχει συντελέσει σε αυτό και δεν το έχει αντιληφθεί καν- αν δεν είχε κατέβει στην ακτή να πλύνει τα μάλλινά της, δε θα την είχε ακολουθήσει η Ακριβούλα, δε θα παρασυρόταν από το φαιδρό ποιμενικό άσμα και δε θα είχε χάσει τη ζωή της. 

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΤΙΤΛΟΥ : ΤΟ ΜΟΙΡΟΛΟΓΙ ΤΗΣ ΦΩΚΙΑΣ

ΤΙΤΛΟΣ

Ο τίτλος στο διήγημα αυτό δεν σχετίζεται με το κεντρικό επεισόδιο. Αντιθέτως, αφορά το κλείσιμό του και ουσιαστικά την κάθαρση που αναμένεται να επέλθεις την ψυχή του αναγνώστη, αφού το παιδί δεν μένει τελικά άκλαυτο, παρόλο που κανείς δεν  αντιλήφθηκε το θάνατό του. Σκοπός του τίτλου είναι να προκαλέσει το ενδιαφέρον του αναγνώστη,  να τον ωθήσει να μάθει ποιον θρηνεί το ζώο και γιατί; Η έλλειψη αναφοράς στο κεντρικό επεισόδιο, στον πνιγμό δηλαδή της Ακριβούλας συνιστά στοιχείο έκπληξης, βοηθά στη διατήρηση του ενδιαφέροντος  και στην κλιμάκωσή του, δεδομένου ότι προετοιμάζεται ο πνιγμός, αλλά επιπλέον, περιμένει ο αναγνώστης να επιβεβαιωθεί και ο τίτλος.

ΤΟ ΜΟΙΡΟΛΟΓΙ ΤΗΣ ΦΩΚΙΑΣ ΑΡΚΑΔΙΚΑ - ΛΥΡΙΚΑ ΚΑΙ ΥΠΕΡΡΕΑΛΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

ΑΡΚΑΔΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΜΟΙΡΟΛΟΓΙ

Ø      Ο ανέμελος βοσκός που απολαμβάνοντας τη ζωή στη φύση παίζει το σουραύλι του

Ø      Η ηρεμία και η ξενοιασιά του είναι καθαρά αρκαδικά στοιχεία, αφού οι αρκαδιστές ταυτίζουν την ευτυχία και την ανεμελιά με τη ζωή στη φύση. Μάλιστα, τόσο πολύ ταυτίζεται με τη φύση και την ευτυχία που αυτή φέρνει, ώστε δεν τον ενοχλεί καθόλου η ύπαρξη του Κοιμητηρίου ακριβώς δίπλα του

Ø      Μόλις έχει τελειώσει τη βοσκή του κοπαδιού του και παρόλα αυτά τον ξεκουράζει το φαιδρό ποιμενικό άσμα που ο ίδιος παίζει, δε βιάζεται να φύγει από τη φύση.

Ø      Και η Ακριβούλα έλκεται από το «φαιδρό ποιμενικό άσμα» και πλησιάζει το βοσκό μόνο και μόνο για να το ακούσει.

ΕΞΩΛΟΓΙΚΑ- ΥΠΕΡΡΕΑΛΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΟ ΜΟΙΡΟΛΟΓΙ

Ο αφηγητής θέλει να οδηγήσει τον αναγνώστη σε κάθαρση, στην ανακούφιση μετά από το τραγικό συμβάν ότι κάποιος κατάλαβε και θρήνησε το θάνατο της Ακριβούλας. Όμως, είναι δύσκολο, αφού η επιλογή του να μη γίνει αντιληπτός ο πνιγμός από κανένα από τα πάσχοντα ή μη πρόσωπα δεν αφήνει περιθώρια για θρήνο. Θα βάλει λοιπόν στη θέση αυτή ένα ζωντανό πλάσμα, όχι ανθρώπινο. Θα αποδώσει ανθρώπινα χαρακτηριστικά στη φώκια, δε θα της στερήσει όμως τη ζωώδη της υπόσταση. Έτσι, η φώκια θρηνεί την Ακριβούλα στη δική της γλώσσα, αφού είναι το μόνο ον που αντιλήφθηκε το θάνατο του κοριτσιού. Και δεν είναι το μόνο υπερλογικό στοιχείο αυτό, αλλά εξίσου παράδοξο φαντάζει και το ότι η φώκη του Παπαδιαμάντη γνωρίζει καλά τον ανθρώπινο πόνο, τη ζωή που κυλά φέρνοντας «πάθια και καημούς» δίχως τελειωμό. Και δεν μπορεί να μείνει ασχολίαστο το γεγονός ότι την «άφωνον» γλώσσα της φώκιας τη γνώριζε ένας ψαράς που μετέφρασε το μοιρολόγι.

ΛΥΡΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΜΟΙΡΟΛΟΓΙ

Η γλώσσα και η έκφραση του Παπαδιαμάντη είναι ιδιαίτερη. Σε ένα κείμενο με θέμα το θάνατο βλέπουμε την ποιητική του να αναδύεται σε όλη την έκταση του διηγήματος. Χρησιμοποιεί πλούσια εκφραστικά μέσα (σχήματα λόγου, εικόνες, κτλ.)

1.      η εικόνα του κοιμητηρίου: τα μνήματα είναι «πάλλευκα, ασβεστωμένα, λάμποντα» (επίθετα) που τα «εθώπευον» (προσωποποίηση) οι τελευταίες ακτίνες του ήλιου. Για το κοιμητήριο χρησιμοποιούνται και μεταφορές, όπως το «αλώνι του Χάρου» και «κήπος της φθοράς»

2.      η νατουραλιστική κατά τ’ άλλα περιγραφή των «λαφύρων θανάτου» κρύβει λυρισμό, αφού ως λάφυρα επιλέγονται στοιχεία που σχετίζονται με τη γυναικεία ομορφιά: «χρυσές γόβες», «χρυσοκέντητα υποκάμισα», «βόστρυχοι από κόμας ξανθάς». Εξάλλου και ο ίδιος ο θάνατος προσωποποιείται, αφού δικά του λάφυρα είναι όλα αυτά.

3.      τα τρία τραγούδια του ποιήματος είναι λυρικό στοιχείο στο έργο. Ένα μοιρολόγι για τις απώλειες του παρελθόντος από τη γρια-Λούκαινα, ένα φαιδρό ποιμενικό άσμα από το Σουραυλή κι ένα μοιρολόγι στο τέλος, από τη φώκια όμως αυτή τη φορά. Όσον  αφορά το ποιμενικό άσμα του βοσκού, αυτό μετουσιώνει όλη την ευτυχία που γι’ αυτόν συνεπάγεται η ζωή στη φύση. Και καταφέρνει αυτή την ευτυχία και τη χαρωπή διάθεση να τη μεταδώσει σε όλη τη φύση, αφού και η φώκια για να ακούσει το άσμα του βοσκού και να λικνιστεί στο ρυθμό του έρχεται κοντά στην ακτή. Αλλά και η Ακριβούλα για να ακούσει αυτό το τραγούδι έρχεται κοντά στο βοσκό κι έτσι ξεστρατίζει και τελικά πεθαίνει. Το ξεστράτισμά της όμως λαμβάνει χώρα αφού πρώτα έχει ευφρανθεί  από το τραγούδι του βοσκού

4.      Ο ερχομός της νύχτας παρουσιάζεται με ποιητικές εικόνες και ποιητικές φράσεις, όπως η αμφιλύκη του νυκτώματος και το σκοτεινό σκηνικό του θανάτου με την ασέληνη σχεδόν συννεφιασμένη νύκτα, αφού το φεγγάρι βρίσκεται στη χάση του

5.      με ένα τραγούδι άρχισε το διήγημα, με ένα τραγούδι θα κλείσει. Αυτή τη φορά το τραγούδι είναι μοιρολόγι όχι τραγουδισμένο από άνθρωπο, αλλά από ένα ζώο. Η εικόνα της Ακριβούλας σε αυτό το μοιρολόγι αποδίδεται με εξαιρετικά λυρικό τρόπο, αφού τα προικιά της και τα στεφάνια της είναι από τον κάτω κόσμο. Μάλιστα βλέπουμε και μια λαϊκή δοξασία να αχνοφαίνεται πίσω από το δίστιχο: «Φύκια 'ναι τα στεφάνια της,
κοχύλια  τα προικιά της...». Αυτή η δοξασία αφορά αυτούς που πεθαίνουν ανύπανδροι ή ανύμφευτοι, οι οποίοι κατά το λαό, παντρεύονται το Χάρο. Γι’ αυτό η Ακριβούλα έχει πια φύκια για στεφάνια και κοχύλια για προικιά.

TΟ ΜΟΙΡΟΛΟΓΙ ΤΗΣ ΦΩΚΙΑΣ ΗΘΟΓΡΑΦΙΚΑ - ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΝΑΤΟΥΡΑΛΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

ΡΕΑΛΙΣΜΟΣ ΣΤΟ «ΜΟΙΡΟΛΟΓΙ ΤΗΣ ΦΩΚΙΑΣ»

Ø      Από την αρχή του διηγήματος ο αφηγητής μας τοποθετεί στο χώρο χρησιμοποιώντας μια πολύ αναλυτική και ακριβή περιγραφή της τοποθεσίας, παραθέτοντας πραγματικά τοπωνύμια της Σκιάθου.

Ø      Τα πρόσωπα που πρωταγωνιστούν αντικατοπτρίζουν τη σκιαθίτικη κοινωνία του β΄ μισού του 19^ου αιώνα: η πολύτεκνη γρια-Λούκαινα, η επίσης πολύτεκνη κόρη, οι άνθρωποι όλοι που συνθέτουν το κοινωνικό περιβάλλον μέσα στο οποίο δρουν τα πρόσωπα (γεωργοί, μαγκόπαιδα, βοσκός), τα επαγγέλματα της περιοχής, κτλ.

Ø      Τα πρόσωπα δεν είναι, βέβαια, πραγματικά, όμως ο αφηγητής τα παρουσιάζει με αληθοφάνεια, τέτοια δηλαδή που θα μπορούσαν να είναι πραγματικά. Ο τρόπος που κινούνται στο πίσω μέρος της σκηνής και πλαισιώνουν τα πάσχοντα πρόσωπα όλοι οι κομπάρσοι, γεωργοί, μαγκόπαιδα, Σουραυλής είναι πέρα για πέρα φυσικός και ανταποκρίνεται στα δεδομένα της εποχής και της περιοχής

Ø      Η απουσία της προσωπικής τοποθέτησης του αφηγητή, η απουσία κάθε σχολιασμού των γεγονότων από τον ίδιο είναι επίσης στοιχείο ρεαλισμού. Δεν είναι τυχαία η επιλογή του να είναι ετεροδιηγητικός αφηγητής, παντογνώστης με μηδενική εστίαση και αποστασιοποιημένος από την ιστορία. Η ιστορία του με αυτό τον τρόπο αποκτά αντικειμενικότητα.

Ø      Η σκηνή του πνιγμού της κοπέλας είναι πολύ απλά και λιτά δοσμένη, χωρίς μελοδραματισμούς και λυρικές εξάρσεις, χωρίς σχόλιο ή ένδειξη και του παραμικρού συναισθήματος από τον ίδιο το δημιουργό

Ø      Η γλώσσα του Παπαδιαμάντη είναι ένα κράμα μιας χαλαρής καθαρεύουσας στην αφήγηση, η οποία ενίοτε έχει και το σκιαθίτικο ιδίωμα, μιας αυστηρής καθαρεύουσας στις περιγραφές και τα μέρη, όπου κυριαρχεί το λυρικό στοιχείο και, τέλος, η γλώσσα του λαού, η δημοτική της Σκιάθου και των παρυφών της αθηναϊκής κοινωνίας.

ΗΘΟΓΡΑΦΙΑ ΣΤΟ ΜΟΙΡΟΛΟΓΙ

Ø      Πρωταγωνιστές του έργου είναι οι απλοί άνθρωποι της κοινωνίας αυτής: η γριά Λούκαινα, ο βοσκός, τα παιδιά, οι γεωργοί, το παιδί που πνίγεται.

Ø      Παρουσιάζεται ένα κομμάτι του κύκλου ζωής των ανθρώπων αυτής της κοινωνίας, αφού βλέπουμε τις συνήθειες και τις ασχολίες τους: ναυτικοί, γεωργοί, βοσκός και μαγκόπαιδα διαπλέκονται και πλαισιώνουν τα πάσχοντα πρόσωπα της ιστορίας, τη Λούκαινα, την Ακριβούλα και τη φώκια (υπερλογικό στοιχείο μεν, έχει φωνή δε).

Ø      Το όνομα της γριάς δείχνει τη συνήθεια η γυναίκα να αποκαλείται με το όνομα του συζύγου της. Η ηρωίδα υπήρξε σύζυγος του Λουκά, γι’ αυτό είναι τώρα η γρια- Λούκαινα.

Ø      Το γεγονός ότι πλένει τα ρούχα στο αλμυρό νερό και στη συνέχεια θα πάει να τα ξαρμυρίσει στο Γλυφονέρι είναι επίσης συνήθεια της περιοχής και της εποχής.

Ø      Βλέπουμε, όμως και άλλα γεγονότα και συνήθειες της ζωής αυτής της περιόδου: η επιλογή του επαγγέλματος του ναυτικού από πολλούς νησιώτες, ο ξενιτεμός προσώπων της οικογένειας, οι αγρότες, η ενασχόλησή τους με τη γη μέχρι να πέσει η νύχτα, η βοσκή των αιγοπροβάτων, το παιχνίδι των νέων, κτλ.

Ø      η ονομασία διαφόρων περιοχών, όπως το Κοχύλι, του Μαμογιάννη, κτλ.

ΝΑΤΟΥΡΑΛΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΜΟΙΡΟΛΟΓΙ

Ø      Οι πρωταγωνιστές είναι φτωχοί άνθρωποι του μόχθου, χτυπημένοι από τη μοίρα, από δυστυχίες και συμφορές, από απώλειες

Ø      Τα «λάφυρα θανάτου» περιγράφονται με λυρισμό μεν, αλλά δεν παύει να είναι μια ωμή περιγραφή μιας όψης του θανάτου∙ υπάρχουν δίπλα στους ζωντανούς τα δείγματα μιας πάλαι ποτέ νεότητας: μπούκλες ξανθές, γόβες χρυσές, χρυσοκέντητα πουκάμισα νεαρών γυναικών

Ø      Το κορίτσι, η Ακριβούλα, είναι θύμα μιας εσωτερικής παρόρμησης, της επιθυμίας της να ευφρανθεί με το τραγούδι του ανέμελου βοσκού που μόλις έχει τελειώσει τη δουλειά του και τώρα απολαμβάνει το παίξιμο της φλογέρας. Από αυτή την παρόρμηση θα πλησιάσει το βοσκό, θα αποπροσανατολιστεί και, έτσι, ο θάνατος θα γίνει αναπόφευκτος

Ø      Η Λούκαινα, τραγικό πρόσωπο, έκλαιγε για τις παλιές της απώλειες, όταν μια νέα απώλεια, επίσης ακριβή, την έχει μόλις βρει και η ίδια δεν το γνωρίζει καν.

Ø      Η φώκια, όπως γράφει ο αφηγητής, πενθεί το κορίτσι, το οποίο αμέσως μετά θα αποτελέσει το δείπνο της.