φύλλο εργασίας Βιβλίο 3, κεφάλαιο 3, Ιστορίαι Θουκυδίδου

Βιβλίο 3. Κεφάλαιο 70

Α. Ελεύθερης ανάπτυξης

1. ὑπὸ Κορινθίων ἀφεθέντες: Ποια ήταν τα κίνητρα της πράξης αυτής των Κορινθίων;

2. λόγῳ µὲν … ἔργῳ δέ: Να εξηγήσετε τη σηµασία που έχει η αντίθεση για τη µέθοδο του ιστορικού.

3. Για ποιους λόγους οι ολιγαρχικοί οδήγησαν τον Πειθία σε δίκη; Πώς αντέδρασε ο Πειθίας;

4. Να γράψετε, µε βάση το κείµενο, τα αίτια που οδήγησαν τους  ολιγαρχικούς στο πραξικόπηµα.

5. Να χαρακτηρίσετε την πολιτική κατάσταση που περιγράφει ο Θουκυδίδης στο συγκεκριµένο κείµενο.

6. Ποιες συνθήκες οδήγησαν στη δολοφονία του Πειθία; Πώς κρίνετε το γεγονός;

7. Σε ποια σηµεία του κειµένου φαίνεται ότι ο Θουκυδίδης δεν καταγράφει απλώς τα ιστορικά γεγονότα, αλλά εµβαθύνει σ’ αυτά  (παρουσιάζοντας δηλαδή αίτια, κίνητρα, σκοπιµότητες);

8. ’Αθηναίοις µὲν σύµµαχοι … Πελοποννησίοις δὲ φίλοι: Πώς κρίνετε τη στάση των Κερκυραίων;

Β. Ερωτήσεις σύντοµης απάντησης

1. Να εντοπίσετε τα θεµατικά κέντρα της ενότητας.

2. Ποιο ρήµα χρησιµοποιεί ο ιστορικός για να δηλώσει την αρχή του  εµφυλίου πολέµου;

3. τοῖς προξένοις: Πώς οριζόταν κάποιος ως πρόξενος και ποιος ήταν ο ρόλος του;

4. Ποιο ρόλο έπαιξαν οι απελευθερωµένοι αιχµάλωτοι και πώς θα  χαρακτηρίζατε τη δράση τους;

4. κατὰ τὰ ξυγκείµενα: Σε ποιο γεγονός αναφέρεται ο ιστορικός;

5. ἦν γὰρ Πειθίας ἐθελοπρόξενος: Ποιος ήταν ο ρόλος του Πειθία;

6. τέµνειν χάρακας ἐκ τοῦ τε Διὸς τοῦ τεµένους καὶ τοῦ ᾿Αλκίνου: Πώς εξηγείτε το γεγονός ότι η αντιµήνυση του Πειθία στηρίζεται στην κατηγορία αυτή;

7. Να χαρακτηρίσετε το ήθος του Πειθία όπως διαγράφεται στο κείµενο.

8. Πώς αντέδρασαν οι ολιγαρχικοί στην προσπάθεια του Πειθία να στρέψει εναντίον τους τη Βουλή;

9. Με ποιους χρόνους δηλώνεται η δράση των ολιγαρχικών και γιατί επιλέγονται αυτοί οι χρόνοι;

2. Γραµµατικές ασκήσεις

1. νοµίζειν - λαβόντες: Να γράψετε τους ίδιους τύπους σε όλους τους χρόνους.

2. τεµένους, ἄνδρες, πλῆθος, χάρακα, στατήρ: Να γράψετε τις πλάγιες πτώσεις των ουσιαστικών στον ενικό και πληθυντικό αριθµό.

3. ὀλίγοι, φίλοι, ἐχθροί: Να γράψετε τα παραθετικά των επιθέτων στο ίδιο γένος, πτώση και αριθµό.

3. Συντακτικές ασκήσεις

1. ὅπως ἀποστήσωσιν ᾿Αθηναίων τὴν πόλιν, ὥστε τῷ νόµῳ χρήσασθαι: Να χαρακτηρίσετε συντακτικώς τις προτάσεις.

2. Να γράψετε α) τις αιτιολογικές και β) τις χρονικές µετοχές του κειµένου.

4. Λεξιλογικές - Σηµασιολογικές ασκήσεις

1. ὀφειλή, φήµη, ποίηµα, τοµή, ταµίας, εγγύηση, εξόφληση, λαβή, προϊστάµενος, αποστάτης, τύχη, είσοδος, τεµάχιο: Με ποιες λέξεις του κειµένου σχετίζονται ετυµολογικά οι παραπάνω;

3. ἀποδῶσιν, ἐτύγχανε: Να γράψετε τέσσερα παράγωγα ουσιαστικά ή επίθετα, απλά ή σύνθετα, για καθένα από τα ρήµατα που δίνονται και να σχηµατίσετε µε αυτά ονοµατικά σύνολα.

4. ἀγουσῶν:  Να γράψετε δέκα παράγωγα ουσιαστικά, απλά ή σύνθετα, από το ρήµα ἄγω.

5. ξυγκείµενα: α) Ποια είναι η σηµασία της λέξης;

β) Αντικαθιστώντας την πρόθεση διαδοχικά µε πέντε άλλες προθέσεις, να γράψετε σύνθετες λέξεις, δόκιµες στη νέα ελληνική, και να τις χρησιµοποιήσετε σε σύντοµες φράσεις